począwszy od jego pierwszej przełomowej pracy z 1941 roku, Ucieczka przed wolnością (znana w Wielkiej Brytanii jako strach przed wolnością), pisma Fromma były godne uwagi zarówno ze względu na ich komentarz społeczny i polityczny, jak i filozoficzne i psychologiczne podstawy. Ucieczka od Wolności jest bowiem postrzegana jako jedno z podstawowych dzieł psychologii politycznej. Jego druga ważna praca, Man for Himself: an Inquiry into The Psychology of Ethics, opublikowana po raz pierwszy w 1947 roku, kontynuowała i wzbogacała idee ucieczki od wolności. Razem wzięte, te książki nakreśliły teorię ludzkiego charakteru Fromma, która była naturalnym wynikiem teorii ludzkiej natury Fromma. Najbardziej popularną książką Fromma była Sztuka kochania, międzynarodowy bestseller opublikowany po raz pierwszy w 1956 roku, który podsumował i uzupełnił teoretyczne zasady natury ludzkiej zawarte w ucieczce od wolności i człowieka dla siebie—zasady, które zostały ponownie omówione w wielu innych głównych pracach Fromma.
centralnym punktem światopoglądu Fromma była jego interpretacja Talmudu i Chasydyzmu. Zaczął studiować Talmud jako młody człowiek pod kierunkiem Rabina J. Horowitz, a później Rabin Salman Baruch Rabinkow, chasyd Chabad. Pracując nad doktoratem z socjologii na Uniwersytecie w Heidelbergu, Fromm studiował pracę założyciela Chabadu, Rabina Shneura Zalmana z Liadi. Fromm studiował również pod kierunkiem Nehemii Nobel i Ludwiga Krause podczas studiów we Frankfurcie. Dziadek Fromma i dwóch pradziadków ze strony ojca byli rabinami,a wuj ze strony matki był wybitnym Talmudykiem. Jednak w 1926 Fromm odwrócił się od ortodoksyjnego judaizmu, w stronę świeckich interpretacji ideałów Pisma Świętego.
kamieniem węgielnym humanistycznej filozofii Fromma jest jego interpretacja biblijnej historii o wygnaniu Adama i Ewy z ogrodu Eden. Opierając się na swojej wiedzy o Talmudie, Fromm wskazał, że umiejętność odróżniania dobra od zła jest ogólnie uważana za cnotę, ale bibliści ogólnie uważają, że Adam i Ewa zgrzeszyli przez nieposłuszeństwo Bogu i jedzenie z drzewa wiedzy. Jednak odchodząc od tradycyjnej ortodoksji religijnej, Fromm wychwalał cnoty ludzi podejmujących niezależne działania i wykorzystujących rozum do ustanawiania wartości moralnych, a nie trzymających się autorytarnych wartości moralnych.
poza prostym potępieniem autorytarnych systemów wartości, Fromm użył historii Adama i Ewy jako alegorycznego wyjaśnienia ludzkiej biologicznej ewolucji i egzystencjalnego niepokoju, twierdząc, że kiedy Adam i Ewa jedli z drzewa wiedzy, uświadomili sobie, że są oddzieleni od natury, a jednocześnie są jej częścią. Dlatego czuli się” nagi „i” zawstydzeni”: wyewoluowali w istoty ludzkie, świadome siebie, własnej śmiertelności i swojej bezsilności wobec sił natury i społeczeństwa, i nie byli już zjednoczeni z wszechświatem, tak jak byli w swojej instynktownej, przedludzkiej egzystencji jako zwierzęta. Według Fromma świadomość niepodzielonej ludzkiej egzystencji jest źródłem winy i wstydu, a rozwiązanie tej egzystencjalnej dychotomii znajduje się w rozwoju jedynej w swoim rodzaju ludzkiej mocy miłości i rozumu. Fromm odróżniał jednak swoją koncepcję miłości od nierzeczywistych pojęć popularnych, jak również od freudowskiej miłości paradoksalnej (zob. krytyka Marcuse ’ a poniżej).
Fromm uważał miłość za interpersonalną zdolność twórczą, a nie emocję, i odróżniał tę zdolność twórczą od tego, co uważał za różne formy narcystycznych nerwic i tendencji sado-masochistycznych, które są powszechnie uważane za dowód „prawdziwej miłości”. Rzeczywiście, Fromm postrzegał doświadczenie „zakochania się” jako dowód braku zrozumienia prawdziwej natury miłości, która, jego zdaniem, zawsze miała wspólne elementy troski, odpowiedzialności, szacunku i wiedzy. Czerpiąc ze swojej wiedzy o torze, Fromm wskazał na historię Jonasza, który nie chciał ratować mieszkańców Niniwy przed konsekwencjami ich grzechu, jako dowód jego przekonania, że cechy troski i odpowiedzialności są na ogół nieobecne w większości relacji międzyludzkich. Fromm twierdził również, że niewielu ludzi we współczesnym społeczeństwie szanuje autonomię swoich bliźnich, a tym bardziej obiektywną wiedzę o tym, czego inni ludzie naprawdę chcieli i czego potrzebowali.
Fromm wierzył, że wolność jest aspektem ludzkiej natury, którą albo przyjmujemy, albo od niej uciekamy. Zauważył, że przyjęcie naszej wolności woli jest zdrowe, podczas gdy ucieczka przed wolnością poprzez wykorzystanie mechanizmów ucieczki jest źródłem konfliktów psychologicznych. Fromm przedstawił trzy najczęściej spotykane mechanizmy ucieczki:
- zgodność automatu: zmiana idealnej jaźni, aby dostosować się do postrzegania preferowanego przez społeczeństwo typu osobowości, utrata prawdziwego ja w tym procesie; zgodność automatu przenosi ciężar wyboru z jaźni na społeczeństwo;
- autorytaryzm: oddanie kontroli nad sobą drugiemu. Przekazując swoją wolność komuś innemu, akt ten niemal całkowicie usuwa wolność wyboru.
- Destruktywność: każdy proces, który próbuje wyeliminować innych lub świat jako całość, wszystko po to, aby uciec od wolności. Fromm powiedział, że”zniszczenie świata jest ostatnią, niemal desperacką próbą uratowania mnie przed zgnieceniem przez nią”.
słowo biophilia było często używane przez Fromma jako opis produktywnej orientacji psychologicznej i „stanu bycia”. Na przykład, w dodatku do swojej książki The Heart of Man: its Genius For Good and Evil, Fromm napisał w ramach swojego Humanistycznego credo:
„wierzę, że człowiek wybierający postęp może znaleźć nową jedność poprzez rozwój wszystkich swoich ludzkich sił, które są wytwarzane w trzech orientacjach. Można je przedstawić osobno lub razem: biophilia, miłość do ludzkości i natury oraz niezależność i wolność.”
Erich Fromm postulował osiem podstawowych potrzeb:
| potrzeba | opis |
|---|---|
| Transcendencja | wyrzucenie w świat bez ich zgody, ludzie muszą przekraczać swoją naturę, niszcząc lub tworząc ludzi lub rzeczy. Ludzie mogą niszczyć poprzez złośliwą agresję lub zabijanie z powodów innych niż przetrwanie, ale mogą również tworzyć i dbać o swoje dzieła. |
| zakorzenienie | zakorzenienie to potrzeba zakorzenienia się i ponownego poczucia się na świecie jak w domu. Produktywne zakorzenienie pozwala nam wzrastać poza bezpieczeństwo naszej matki i nawiązywać więzi ze światem zewnętrznym. Dzięki strategii nieproduktywnej stajemy się fiksowani i boimy się wyjść poza Bezpieczeństwo i bezpieczeństwo naszej matki lub matki zastępczej. |
| poczucie tożsamości | dążenie do poczucia tożsamości wyraża się nieproduktywnie jako zgodność z grupą i produktywnie jako indywidualność. |
| rama orientacji | zrozumienie świata i naszego miejsca w nim. |
| pobudzenie i stymulacja | aktywne dążenie do celu, a nie po prostu reagowanie. |
| jedność | poczucie jedności między jedną osobą a „naturalnym i ludzkim światem Na Zewnątrz.” |
| skuteczność | potrzeba poczucia spełnienia. |
teza Fromma o „ucieczce od wolności” jest uosabiana w poniższym fragmencie. „Człowiek zindywidualizowany”, o którym wspomina Fromm, jest człowiekiem pozbawionym” pierwotnych więzów ” przynależności (tj. natury, rodziny itp.), wyrażona także jako „wolność od”:
istnieje tylko jedno możliwe, produktywne rozwiązanie dla relacji człowieka zindywidualizowanego ze światem: jego aktywna solidarność ze wszystkimi ludźmi i jego spontaniczna aktywność, miłość i Praca, które ponownie jednoczą go ze światem, nie przez pierwotne więzi, ale jako wolną i niezależną jednostkę…. Jednakże, jeśli warunki gospodarcze, społeczne i polityczne… nie stwarzajcie podstaw do urzeczywistnienia indywidualności w tym sensie, o którym mowa powyżej, podczas gdy ludzie stracili te więzi, które dały im bezpieczeństwo, ta zwłoka czyni wolność ciężarem nie do zniesienia. Staje się ono wówczas tożsame z wątpliwością, z rodzajem życia, które nie ma sensu i kierunku. Pojawiają się silne skłonności do ucieczki od tego rodzaju wolności do uległości lub pewnego rodzaju stosunku do człowieka i świata, który obiecuje ulgę od niepewności, nawet jeśli pozbawia jednostkę wolności.
– Erich Fromm, ucieczka od wolności, S. 36-7. Punkt powtarza się na s. 31, 256-7.)
pięć podstawowych orientacjedytuj
w swojej książce Man for Himself Fromm mówił o „orientacji postaci”. Odróżnia swoją teorię charakteru od teorii Freuda, koncentrując się na dwóch sposobach, w jakie jednostka odnosi się do świata. Freud analizował charakter pod względem organizacji libido, podczas gdy Fromm mówi, że w procesie życia odnosimy się do świata poprzez: 1) nabywanie i przyswajanie rzeczy—”asymilację”, oraz 2) reagowanie na ludzi—”socjalizację”. Fromm utrzymywał, że te dwa sposoby nawiązywania relacji ze światem nie są instynktowne, ale reakcja jednostki na szczególne okoliczności jej życia; wierzył również, że ludzie nigdy nie są wyłącznie jednym rodzajem orientacji. Te dwa sposoby odniesienia się do okoliczności życia prowadzą do podstawowych orientacji charakteru.
Fromm wymienia cztery rodzaje nieproduktywnej orientacji charakteru, którą nazwał receptywną, wyzyskującą, gromadzącą i marketingową, oraz jedną pozytywną orientację charakteru, którą nazwał produktywną. Orientacje receptywne i wyzyskujące są zasadniczo tym, w jaki sposób jednostka może odnosić się do innych ludzi i są socjalizacyjnymi atrybutami charakteru. Orientacja gromadząca jest nabywaniem i przyswajaniem cech charakteru materiałów / kosztowności. Orientacja marketingowa powstaje w odpowiedzi na sytuację człowieka we współczesnej erze. Obecne potrzeby rynku określają wartość. Jest to etyka relatywistyczna. Natomiast produktywna orientacja jest obiektywną etyką. Pomimo egzystencjalnych zmagań ludzkości, każdy człowiek ma w życiu potencjał miłości, rozumu i produktywnej pracy. Fromm pisze: „jest to paradoks ludzkiej egzystencji, że człowiek musi jednocześnie dążyć do bliskości i niezależności; do jedności z innymi, a jednocześnie do zachowania swojej wyjątkowości i specyficzności. …odpowiedzią na ten paradoks-i na moralne problemy człowieka-jest produktywność.”
wpływ Fromma na innych znaczących psychologówedytuj
cztery nieproduktywne orientacje Fromma zostały poddane walidacji za pomocą testu psychometrycznego, testu relacji międzyludzkich przeprowadzonego przez Dr. Eliasa H. Portera we współpracy z doktorem Carl Rogersem w Centrum Doradztwa Uniwersytetu w Chicago w latach 1953-1955. Cztery nieproduktywne orientacje Fromma posłużyły również za podstawę dla testu LIFO, opublikowanego po raz pierwszy w 1967 roku przez Stuarta Atkinsa, Dr Alana Katchera i dr Eliasa Portera, oraz The Strength Deployment Inventory, opublikowanego po raz pierwszy w 1971 roku przez dr Eliasa H. Portera. Fromm wywarł również wpływ na swoją uczennicę Sally L. Smith, która stała się założycielką Lab School of Washington i Baltimore Lab School.