Jaka jest różnica między eutanazją, wspomaganym umieraniem a wspomaganym samobójstwem?
„główną różnicą między eutanazją a samobójstwem z Pomocą jest to, kto wykonuje ostateczny, śmiertelny akt” – powiedział Richard Huxtable, profesor etyki medycznej i prawa na Uniwersytecie w Bristolu.
eutanazja odnosi się do aktywnych kroków podejmowanych w celu zakończenia czyjegoś życia, aby powstrzymać jego cierpienie, a „ostateczny czyn” jest podejmowany przez kogoś innego niż jednostka, na przykład lekarza. Jeśli osoba zainteresowana o to poprosiła, określa się to mianem „dobrowolnej eutanazji”.
Assisted suicide polega na pomaganiu komuś odebrać sobie życie na jego prośbę – innymi słowy, ostateczny czyn jest podejmowany przez samą osobę. Umieranie wspomagane może oznaczać zarówno eutanazję, na ogół dobrowolną, jak i wspomagane samobójstwo; jednak niektóre grupy kampanijne używają go tylko w odniesieniu do wspomaganego samobójstwa nieuleczalnie chorych osób.
„jednym z dylematów, jakie mamy w tych toczących się debatach, jest to, w jaki sposób ludzie używają różnych zwrotów”, mówi Huxtable. Większość, ale nie wszystkie jurysdykcje, które zezwalają na jakąś formę eutanazji lub wspomaganego samobójstwa, wymagają zaangażowania personelu medycznego.
uspokojenie paliatywne, w którym ludzie mogą poprosić o trzymanie ich pod głęboką sedacją aż do śmierci, jest dozwolone w wielu krajach, w tym w Holandii i Francji – nie jest eutanazją.
które kraje zezwalają na którykolwiek z tych wariantów?
Holandia i Szwajcaria są najbardziej znane, A Belgia uważana za prawdopodobnie najbardziej liberalną, ale kilka innych jurysdykcji dopuszcza jakąś formę eutanazji lub wspomaganego samobójstwa. Mimo to dopuszczalne okoliczności znacznie się różnią.
w Holandii zarówno eutanazja, jak i wspomagane samobójstwo są legalne, jeśli pacjent znosi nieznośne cierpienie i nie ma szans na poprawę. Każda osoba w wieku od 12 lat może o to poprosić, ale zgoda rodziców jest wymagana, jeśli dziecko ma mniej niż 16 lat. Istnieje wiele kontroli i równowagi, w tym, że lekarze muszą skonsultować się z co najmniej jednym innym, niezależnym lekarzem, czy pacjent spełnia niezbędne kryteria.
Belgia, Luksemburg, Kanada i Kolumbia również zezwalają zarówno na eutanazję, jak i na wspomagane samobójstwo, chociaż istnieją różnice – na przykład w Kolumbii mogą o to wnioskować tylko nieuleczalni pacjenci, podczas gdy Belgia nie ma ograniczeń wiekowych dla dzieci (chociaż muszą mieć nieuleczalną chorobę).
wspomagane samobójstwo jest szerzej dostępne niż eutanazja. Wśród miejsc, w których ludzie mogą zdecydować się na zakończenie swojego życia w ten sposób, Są Szwajcaria i wiele stanów USA, w tym Kalifornia, Kolorado, Hawaje, New Jersey, Oregon, Stan Waszyngton, Vermont i Dystrykt Kolumbii. Przepisy zezwalające na pomoc w samobójstwie weszły w życie w australijskim stanie Wiktoria w zeszłym miesiącu.
ponownie, dokładne okoliczności, w których dozwolone jest wspomagane samobójstwo, różnią się, a niektóre jurysdykcje – Oregon i Vermont – zezwalają na to tylko w przypadku nieuleczalnej choroby. W niektórych miejscach jest to dozwolone nie dlatego, że zostały uchwalone prawa, ale dlatego, że prawa tego nie zabraniają. Na przykład w Szwajcarii przestępstwem jest pomoc w samobójstwie, jeśli odbywa się to z egoistycznych motywów. „Rezultatem tego jest wzrost organizacji non-profit”, mówi prof. Penney Lewis, ekspert w dziedzinie prawa dotyczącego opieki nad zakończeniem życia w King ’ s College London.
Inne kraje, w tym Nowa Zelandia, rozważają legalizację jakiejś formy eutanazji.
jaka jest sytuacja w UK?
eutanazja i wspomagane samobójstwo są nielegalne. Eutanazja może prowadzić do oskarżenia o morderstwo, a wspomagane samobójstwo może skutkować wyrokiem do 14 lat więzienia.
anonimowe badania sugerują, że eutanazja występuje w Wielkiej Brytanii – ale jest bardzo rzadka. Badanie opublikowane w 2009 r., w którym wykorzystano odpowiedzi ponad 3700 lekarzy, sugerowało, że 0,2% zgonów wiąże się z dobrowolną eutanazją, a 0,3% z eutanazją bez wyraźnej prośby pacjenta – nie odnotowano żadnego wspomaganego samobójstwa.
zwykle nie jest nielegalne, aby pacjent był leczony w celu złagodzenia stresu, który mógłby pośrednio skrócić życie-ale to nie jest eutanazja. Już w Wielkiej Brytanii legalne jest, aby pacjenci odmawiali leczenia, nawet jeśli mogłoby to skrócić ich życie, oraz aby lekarze wycofywali opiekę medyczną w niektórych przypadkach, na przykład gdy pacjent jest w stanie wegetatywnym i nie wyzdrowieje (czasami kontrowersyjnie nazywaną bierną eutanazją).
ile osób przechodzi eutanazję lub wspomagane samobójstwo?
Total figures from around the world are hard to collate. Dane ze Szwajcarii pokazują, że liczba osób mieszkających w tym kraju, które przeżyły wspomagane samobójstwo, wzrosła ze 187 w 2003 r.do 965 w 2015 r.
według regionalnych komisji rewizyjnych ds. eutanazji (Rte) z 2017 r.w Holandii odnotowano 6585 przypadków dobrowolnej eutanazji lub wspomaganego samobójstwa – 4,4% całkowitej liczby zgonów. Około 96% przypadków dotyczyło eutanazji, mniej niż 4% przypadków wspomagało samobójstwo, a największy odsetek przypadków dotyczyło osób chorych na raka.
Agnes van der Heide, profesor podejmowania decyzji i opieki pod koniec życia w Centrum Medycznym Uniwersytetu Erasmusa w Rotterdamie, mówi, że powód eutanazji jest bardziej powszechny niż wspomagane samobójstwo w Holandii jest wieloaspektowy. Lekarze mogą czuć, że wykonując czynność sami mogą mieć większą kontrolę nad dawkami i czasem, jaki zajmuje procedura.
„pacjenci są często w bardzo zaawansowanym stadium choroby, gdzie praktycznie trudno, jeśli nie niemożliwe, jest wypicie śmiertelnego napoju, który muszą przyjąć, gdy zdecydują się na pomoc w samobójstwie” – dodaje. „Jest to napój o bardzo gorzkim smaku i jest to spory wysiłek, aby pić go do końca” -dodała. Może być również element postrzegania ustawy jako procedury medycznej, a tym samym preferowanie lekarza do wykonywania pracy.
większość ludzi nie kończy swojego życia eutanazją, nawet jeśli może. „Jest znacznie więcej wycofania leczenia podtrzymującego życie, nawet w jurysdykcjach, które zezwalają na eutanazję”, mówi.
co się stało w przypadku holenderskiej Nastolatki Noa Pothoven?
Noa Pothoven, która miała 17 lat, zmarła w zeszłym miesiącu – miała anoreksję i ciężką depresję. Początkowo doniesienia medialne sugerowały, że została „legalnie poddana eutanazji”, ale późniejsze doniesienia mówiły, że nie jest jasne, w jaki sposób zmarła, a jej przyjaciele opublikowali komentarz mówiący, że zmarła po tym, jak przestała jeść i pić.
Van der Heide powiedziała, że chociaż nie może komentować sprawy Pothovena, nieletni powyżej 12 roku życia mogą pod pewnymi warunkami ubiegać się o eutanazję lub wspomagane samobójstwo w Holandii.
w niektórych miejscach tak. Według van der Heide, podczas gdy turystyka samobójcza nie jest formalnie zabroniona w Holandii, lekarze muszą współpracować z pacjentem, aby ustalić, że spełnia on określone kryteria. „Myślę, że jeśli lekarz zapewni eutanazję pacjentowi, którego nie zna, to jest bardzo prawdopodobne, że komitet okręgowy miałby z tym problem” – mówi.
jednak ludzie podróżują do Szwajcarii na pomoc w samobójstwie. Według statystyk firmy Dignitas w 2018 roku do kraju przybyło w tym celu 221 osób, z czego 87 pochodziło z Niemiec, 31 Z Francji i 24 Z WIELKIEJ BRYTANII.
co opinia publiczna myśli o eutanazji i wspomaganym samobójstwie?
To zależy trochę od zadanego pytania. Niedawny sondaż przeprowadzony przez Narodowe Centrum Badań Społecznych dla MDMD wykazał, że 93% ludzi w Wielkiej Brytanii zatwierdziło, lub nie wykluczyłoby, samobójstwo z pomocą lekarza, jeśli dana osoba jest nieuleczalnie chora.
opublikowane w 2017 roku brytyjskie badanie postaw społecznych rzuca światło na poglądy na temat dobrowolnej eutanazji, pokazując, że ludzie generalnie popierają ideę, by lekarze kończyli życie nieuleczalnie chorej osoby, która o to prosi (78%), ale że jest mniejsze poparcie dla bliskiego krewnego wykonującego tę pracę (39%). Pokazuje również, że żarliwe poparcie dla dobrowolnej eutanazji było niższe, jeśli dana osoba cierpi na nieuleczalną chorobę lub jest zależna od krewnych ze względu na wszystkie ich potrzeby, ale nie jest śmiertelna lub cierpi.
co myślą lekarze?
eutanazja i wspomagane samobójstwo okazały się sporne wśród lekarzy. Niektórzy twierdzą, że poparcie dla takich pomysłów jest sprzeczne z zobowiązaniem do „nie szkodzić”. Inni mówią, że niektórzy ludzie mogą nie zdecydować się na zakończenie życia, jeśli są świadomi, że mogą być wygodne z dobrą opieką na koniec życia.
„niektórzy pracownicy służby zdrowia są zaznajomieni z opieką nad umierającymi pacjentami i z tym, co może zrobić opieka paliatywna – więc mogą mieć poczucie, że pomoc w umieraniu nie zawsze jest konieczna”, mówi Dominic Wilkinson, profesor etyki medycznej na Uniwersytecie w Oksfordzie.
ale niektórzy lekarze wspierają – przynajmniej w szczególnych okolicznościach, takich jak nieuleczalna choroba – mówiąc, że może to być działanie humanitarne i że jednostki powinny mieć swobodę w czasie śmierci. Po wielu latach sprzeciwu wobec assisted dying, w tym roku Royal College Of Physicians zmieniło swoje stanowisko, aby stać się neutralnym w tej sprawie po sondażu 7000 brytyjskich lekarzy szpitalnych, w którym 43,4% sprzeciwiło się zezwoleniu na assisted dying, a 31,6% poparło go. Royal College of GPs ogłosił niedawno, że rozpocznie konsultacje z członkami w sprawie ich poglądów.
w Holandii badanie przeprowadzone na prawie 1500 lekarzach, opublikowane w 2015 r., wykazało, że ponad 90% lekarzy medycyny ogólnej i 87% lekarzy opieki nad osobami starszymi poparło liberalne Holenderskie podejście do eutanazji i wspomaganego samobójstwa. Być może dlatego, że rozwój prawa został przeprowadzony z udziałem lekarzy.
„wszystkie kryteria, a także praktyka eutanazji, są głównie kształtowane przez to, jak lekarze uważają, że powinna być”, mówi van der Heide. „Myślę, że dla typowego pacjenta ze schyłkowym rakiem i ciężkim nieznośnym cierpieniem, prawie żaden lekarz w Holandii nie uważa, że chodzi o krzywdzenie pacjentów.”
czy przepisy odniosły sukces?
To zależy jak na to spojrzysz. Poparcie dla holenderskich przepisów wyraźnie pozostaje wysokie, ale niektórzy twierdzą, że istnieją oznaki „śliskiego zbocza”, a praktyka ta jest zbyt szeroko stosowana.
jak podkreśla van der Heide, Holenderskie przepisy zostały zaprojektowane z myślą o przypadkach takich jak terminalny rak – ale chociaż pacjenci z chorobą nowotworową nadal stanowią większość wniosków, odsetek wniosków związanych z innymi schorzeniami rośnie. „Stopniowo oczywiście stał się bardziej znany zarówno lekarzom, jak i pacjentom, jakie są wymagania i że mogą one dotyczyć również innych kategorii”, mówi.
to wywołało kontrowersje. Raport 2017 RTE odnotował obawy Holenderskich psychiatrów i lekarzy dotyczące stosowania eutanazji u osób z zaburzeniami psychicznymi i pacjentów w bardzo zaawansowanym stadium demencji. Badanie z 2015 r. wykazało, że prawie 1500 odpowiedzi udzieliło 31% lekarzy medycyny ogólnej i 25% lekarzy opieki nad osobami starszymi pacjentom z zaawansowaną demencją, przy czym liczby te wyniosły odpowiednio 37% i 43% dla osób z problemami psychiatrycznymi.
jednak, jak podkreśla Huxtable, inne jurysdykcje, w tym Oregon, pokazują, że rozszerzenie zakresu stosowania nie jest nieuniknione. „Fakt, że w Holandii był jakiś slajd, powinien dać każdemu powód do przerwy” – mówi. – Powinniśmy myśleć właściwie od samego początku, co naszym zdaniem jest w zasadzie możliwe do obrony i czy zamierzamy – i powinniśmy-pilnować granic.”
pojawiły się również zarzuty o nadużycia. W 2018 r. zarówno Holandia, jak i Belgia zgłosiły swoje pierwsze przypadki, w których lekarze byli badani w związku z ewentualnym naruszeniem prawa, a trzy kolejne dochodzenia w Holandii dotyczyły eutanazji pacjentów psychiatrycznych.
„obecnie są bardziej kontrowersyjne sprawy, więc prawdopodobieństwo, że teraz będą sprawy, które nie spełniają kryteriów w zakresie, w jakim prokurator uważa, że konieczne jest zainstalowanie procedury karnej, jest bardziej prawdopodobne niż kiedyś”, mówi van der Heide.
czy są jakieś inne obawy?
grupy niepełnosprawne obawiają się, że w miarę jak eutanazja i wspomagane samobójstwo stają się bardziej powszechne, może to wywrzeć presję na osoby żyjące w Warunkach nieuleczalnych, aby zakończyły swoje życie. Ale van der Heide mówi, że lekarze w Holandii dbają o to, aby pacjenci spełniali surowe wymagania i odrzucali tych, którzy tego nie robią.
dodaje, że opracowanie przepisów umożliwiających eutanazję lub wspomaganie umierania musi być traktowane ostrożnie. „Rzeczywiście przyznaję, że system, w którym eutanazja jest opcją, powinien być naprawdę starannie monitorowany i badany, ponieważ w zasadzie wiąże się z ryzykiem, że osoby w trudnej sytuacji będą uważane za mniej godne lub bardziej podatne na pomoc lekarzy w umieraniu”, mówi.